مشاور رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و محیط زیست اتاق بازرگانی اصفهان:

مناطق ویژه تولیدات گیاهی در راهند


اگر چه امروز کشاورزی در کشورمان در زمره صنعت قرار گرفته است اما واقعیت نشان می شود که در دوره های مختلف به این عرصه توجه خاصی نشده است. به نظر می رسد امروز صفت صنعت برای کشاورزی کشور تا حدودی منصفانه نیست چرا که در عمل به گونه ای دیگر برخورد می شود.

به گزارش خبرگزاری ایمنا معدوم شدن چندین هزار تن سیب زمینی، مقرون به صرفه نبودن برداشت سیب در سمیرم، از بین رفتن چندین هزار تن پیاز، عدم تمایل کشاورزان به برداشت هندوانه به دلیل کاهش قیمت،  تنها نمونه کوچکی از تیترهایی است که رسانه ها در ساله های اخیر در رابطه با کشاورزی مطرح زده اند و اینها حاکی از بی برنامگی و عدم سرمایه گذاری در عرصه کشاورزی که امنیت اقتصادی و سیاسی کشور به آن وابسته بوده، است.

امروزه کشاورزان ایران به دلیل محدویت های آبی و نبود برنامه همیشگی، به سختی می توانند معیشت خود را از راه زراعت تامین کنند. این درحالی است که یک برنامه منسجم و علمی می تواند نه تنها معیشت آنان را بهبود ببخشد، بلکه این توانایی را هم دارد که اشتغال مولد ایجاد و بازارهای جهانی را تحت سیطره خود در آورد. اما به نظر می رسد تنها نهادی که در این زمینه به دنبال تبدیل کردن شعار به شعور و اقدام عملی است، بخش خصوصی و در راس آن اتاق بازرگانی، صنايع، معادن و کشاورزی است .

به عنوان نمونه در کمیسیون کشاورزی، آب و محیط زیست دوره هشتم اتاق بازرگانی اصفهان تاکنون بیش از ۱۰ طرح با روش برنامه ریزی استراتژیک آنالیز شکاف (GAP ANALYSIS) به دست متخصصان و نخبگان و اساتید صنعت و کشاورزی بعنوان چالش های موجود حوزه فعالیت کمیسیون شناسایی و برنامه ریزی برای تحلیل آنها طبق گام های برنامه استراتژیگ مهیا و به صورت پروپوزال علمی برای اجرا و مطالعه در یک قالب استاندارد و علمی درآمده است که از بارزترین آنها می توان به طرح “امکان سنجی توسعه ای ایجاد منطقه ویژه اقتصادی تولید، فرآوری و تجارت کربوهیدارات های گیاهی” اشاره کرد که با توجه به کلماتی نظیرتولید، فرآوری، تجارت و مهمتر از آن واژه امکان سنجی که در نام این طرح نهفته، می توان پیش بینی کرد که یک طرح جامع و علمی برنامه ریزی و البته عملی شده است.

سخنگوی کمیته راهبردی و مشاور ریاست کمیسیون کشاورزی، آب و محیط زیست اتاق بازرگانی اصفهان با اشاره به اینکه پيش زمينه تدوين این طرح به عدم تعادل میان عرضه و تقاضای محصولات کشاورزی دارای هیدرات کربن از جمله سيب زمينی در بسياری از سال ها و عدم سرمايه پذير بودن بخش کشاورزی به دليل نوسانات شديد قيمتها و ريسک بالای سرمايه گذاری، بر می گردد، اظهار داشت: بر مبنای این طرح منطقه ویژه اقتصادی در رابطه با تولید، فرآوری و تجارت این محصولات ایجاد می شود.

علیرضا نيکوئی افزود: منطقه ویژه اقتصادی به منطقه ای اطلاق می شود که عوامل طبیعی، اقتصادی و اجتماعی در آن همگون است و همچنین از برخی مزیت های اقتصادی نظیر حمایت های مالیاتی و تسهیلات بانکی برخوردار است که سرمایه گذاران را برای سرمایه گذاری در چنین مناطقی ترغیب می کند.

وی این طرح را یک طرح کلان با نگرش کامل در طراز ملی دانست و اضافه کرد: بررسی رشد و توسعه یک منطقه اقتصادی در یک حوزه جغرافیایی مشخص، با تاکید بر نقش آینده منطقه در اقتصادی ملی صورت می گیرد و گذشته از آن، تبعات زیست محیطی، اجتماعی و فرهنگی در منطقه ی مورد نظر نیز لحاظ می شود.

مشاور رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و محیط زیست اتاق بازرگانی اصفهان ایجاد مناطق ویژه اقتصادی را در مقياس ملی در راستای پیوستن به اقتصاد جهانی توصیف کرد و گفت: ایجاد چنین مناطقی می توانند در ایجاد نگرش استراتژیک به زنجیره های تولیدکشاورزی و کاهش دست واسطه ها، کاهش قيمت تمام شده توليد و فرآوری محصولات، ایجاد اشتغال مولد، افزایش صادرات غیر نفتی، جلب و تشویق سرمایه گذاری داخلی و خارجی، تجارت بین المللی و … بسیار موثر باشد.

وی با بیان اینکه طبق نقشه راه مدن آن مرحله اول این طرح به امکان سنجی فنی و توجيه اوليه اقتصادی در خصوص پتانسیل تولید کربوهیدارت های گیاهی، ضرورت ايجاد چنين مناطقی در کشور و نهايتا انتخاب جغرافيائی چند منطقه اختصاص دارد، گفت: پس از این مرحله ارزیابی های اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی مناطق مشخص شده توسط متخصصان و خبرگان صنعت و کشاورزی صورت می پذیرد.

نيکوئی عبور از این دو فیلتر را لازمه ایجاد یک منطقه ویژه اقتصادی برای تولید کربوهیدارت های گیاهی دانست و تصریح کرد: پس از این مرحله و اخذ مجوز های لازم، در مرحله سوم طرح اجرایی در خصوص منطقه ویژه مورد نظر تدوین می شود و به تبع آن راه برای هدايت سرمایه گذاران داخلی و خارجی هموار می شود.

وی با بیان اینکه هزینه های مرحله اول و دوم این طرح توسط اتاق بازرگانی اصفهان تامین می شود تا نمونه عملی برای الگوبرداری سایر نهادهای متولی امور اقتصاد و تجارت بخش خصوصی باشد، گفت: شناسایی مناطق مستعد برای تولید کربوهیدرات های گیاهی و امکان سنجی توسعه ای منطقه ويژه اقتصادی توليد، تجارت و فرآوری کربوهيدرات های گياهی تا یک سال دیگر تکمیل و برای اخذ مجوز های لازم به مجلس شورای اسلامی و هیئت وزیران ارجاع داده می شود تا پس از تصویب به صورت قانونی اجرایی شود. این مراحل طبق برنامه زمانبندی تدوین شده به پیش خواهد رفت.

مشاور رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و محیط زیست اتاق بازرگانی اصفهان تنوع محصولات گیاهی دارای هیدارت کربن را، بسیار بالا دانست و گفت: بر اساس این طرح مواد اولیه با استانداردهای جهانی توسط کشاورزان تحت پوشش منطقه ویژه، تولید می شود و سپس به وسیله تشکل های کشاورزی مبتنی بر مراحل مدون و پيشرفته بازاررسانی به مجتمع صنایع تبدیلی وارد و پس از آن، محصولات فرآوری شده بسته به نیاز به بازارهای داخلی و یا خارجی عرضه می شود.

به گفته وی بر اساس برنامه ریزی ها و زمان بندی های صورت گرفته مراحل اول و دوم این طرح تا یک سال آینده توسط گروه علمی مشخص شده با مدیریت اینجانب در ذیل کمیسیون کشاورزی، آب و محیط زیست اتاق بازرگانی اصفهان اجرا می شود . همین امر نشان می دهد که این طرح همراه با سایر طرح های استخراج شده از برنامه استراتژِک کمیسیون با بسیاری از طرح های عرصه کشاورزی که با دیدی سطحی و بدون در نظر گرفتن تبعات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی تدوین می شود متقاوت خواهد بود و در صورت بذل مساعدت مجموعه عوامل محیط بیرونی کمیسیون از قبیل مجلس و نهادهای مربوط به دولت در سطح استان و کشور برای همراهی و همسویی به منظور تسریع در درک جامعیت و ضرورت آن، پشتیبانی نهادی و صدور مجوز های اجرایی، می توان انتظار داشت که در آینده ای نزدیک بتوان از حرفه ی کشاورزی با عنوان صنعت کشاورزی یاد کرد.


نوشته شده در تاریخ ۱۴ تیر ۱۳۹۵

دکتر حمیدرضا قلمکاری

عضو هیأت رئیسه، هیأت نمایندگان و رئیس شورای مطالعات استراتژیک اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اصفهان | دوره نهم


تمامی حقوق برای موسسه‌ی بین‌المللی و غیرانتفاعی ایندکس محفوظ می‌باشد. © ۱۴۰۱